Hakemli Makale

Yunan Tragedyalarında Athena ve Adaletin Dönüşümü

Serdar Ünver   Özet: Yunan tragedyası, hem Eski Yunan toplumsal ve siyasal yaşamını yansıtan bir ürün hem de bu toplumsal ve siyasal yaşamın yönlendirilmesinde ve meşrulaştırılmasında kullanılan önemli bir ideolojik araçtır. Bilindiği üzere Athena, Atina kent devletinin koruyucu tanrıçasıdır ve yalnızca tragedyalarda değil tüm sanat eserlerinde kent devletinin egemen adalet anlayışının Athena ile vücut bulduğu görülmektedir. Atina’nın klasik dönemi, büyük siyasi değişimlerin yaşandığı bir dönemdir, bu dönemde tragedyanın da en önemli örnekleri görülmektedir, Aiskhylos, Sofokles ve Euripides’in eserlerinde yazarların toplumsal ve siyasal yaşama bakışlarına uygun olarak Athena’yı seyirci önüne çıkarmalarına şahit olunmaktadır. Atina siyasal yaşamında meydana gelen değişmelere paralel olarak Athena da değişmekte bazen Atina demokrasisi ideallerinin, bazen Atina yayılmacılığının bazen de Atina’daki bozulmanın temsilcisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Özetle, Athena bir şekilde yer aldığı tüm eserlerde egemen adalet anlayışını yurttaşlara ve hatta bazen yabancılara aşılama fonksiyonunu da yerine getirmektedir. Anahtar Kelimeler: Athena, Aiskhylos, Sofokles, Euripides, Klasik dönem Atina’da adalet anlayışı   Abstract: Greek Tragedy is both a product reflecting the political and social life in Ancient Greece and an ideological apparatus used in canalizing and justifying the political and social situation. As it is well known Athena is the protector goddess of Athens and it can be observed that not only in tragedies but in all art works of the era the prevailing understanding of justice is embodied in Athena. The classical period of Athens is an era of major political changes and many of the most important examples of Greek tragedies were staged in this period.  It can be seen that Aeschylus, Sophocles and Euripides who were the great tragedy writers of the period brought Athena to the stage as a character parallel to their own political standing. Athena’s role in tragedies seems to change in time in a way much parallel to the political changes in the Greek World. It can be stated that in all plays which involves her Athena fulfills the function of indoctrinating the prevailing understanding of justice in Athens. Keywords: Athena, Aeschylus, Sophocles, Euripides, Concept of Justice in the Classical Athens   Tam metin için tıklayınız. (PDF)