Makale

Cezalandırıcı Hıncın Alternatifi: Ahlaki ve Hukuki Affetme

Rabia Sağlam



 



Ahlaki ve psikolojik açıdan affetme, öfkenin yenilmesi veya kin gütmekten vazgeçilmesi anlamına gelmektedir. Affetmenin temel işlevi, önleyici ve iyileştirici doğasıdır: Affetme, hınç psikolojisinin yıkıcı sonuçlarını önlemenin, bilhassa sağaltmanın en elverişli yoludur. Kavramın sözlük anlamı dahi işlevi ekseninde tanımlanmaktadır; “gücendiren, sinirlendiren veya zarar veren kişiye öfkelenmemeye karar vermek.”. Mağdurun faile öfkelenmemesini, diş bilememesini, öç almamasını öğütleyen ahlaki, felsefi, psikolojik ve dini nedenlerin ya da bu nedenleri örgütleyen hukuki-politik amaçların hemen hepsi affetmeyi, hınç temelli duygu durumlarının ikamesi veya alternatifi kabul etmektedir. Bu kısa metinde affetme, Anglo-Amerikan hukuk felsefecilerinin tezleri doğrultusunda, hıncın panzehri ahlaki bir erdem, taraflar arasındaki çatışmayı sonlandıran ya da uyuşmazlığı gideren onarıcı bir hukuki alternatif olarak inceleniyor.